De voorspelling van John Maynard Keynes

De economische opleving voelt positief maar de roep om de lonen te verhogen geeft duidelijk aan dat de opbrengsten in ons economische bestel de neiging hebben zich eenzijdig op te hopen. Strooien we ons zelf zand in de ogen nu we de werkloosheid flink zien dalen, wat komt er de komende jaren op ons af en kunnen we daar op anticiperen? Het vermaarde internationale bureau McKinsey&Company (12000 consultants, 2000 researchers) laat professor W. Brian Arthur aan het woord over de transitie naar een nieuwe economie en maatschappij.

‘We creëren een intelligentie die extern is aan de mens en huist in de virtuele economie. Dit brengt ons in een nieuw economisch tijdperk, een distributief tijdperk waarin andere regels gelden’. Zo begint ‘Where is technology taking the economy?’ een beschouwend artikel in McKinsey Quaterly.

De auteur haak in op de voorspelling voor 2030 van econoom John Maynard Keynes. Ruwweg vanaf 2010 begon de doorbraak van big data, sensoren, cloud computing, supersnelle chips en mede door deze ontwikkelingen konden slimme nieuwe algoritmen de ‘boost in kunstmatige intelligentie teweegbrengen. Onze economie verandert, veel diensten en ‘producten’ zijn virtueel geworden. Deze vergen nauwelijks arbeid bij extra distributie na initiële ontwikkelkosten. De arbeidsplaatsen die ze verdringen in de traditionele productie worden niet of nauwelijks gecompenseerd door nieuwe, met als gevolg grote sociale problemen door polarisatie in inkomen en onvermogen tot zingeving. Beangstend wordt de externe intelligentie die ons leven steeds meer in haar greep krijgt (denk bijvoorbeeld aan de information bubble, profilers, etc.). McKinsey is op basis van historie hoopvol dat er uiteindelijke een oplossing komt door de opbrengsten van nieuwe technologie socialer te verdelen (een soort basis inkomen), maar dat zou wel eens enkele decennia kunnen kosten!

Ook dit artikel geeft onderwijs weer aanleiding om zich te bezinnen op hoe we onze studenten kunnen voorbereiden op een ander soort samenleving waar arbeid, inkomen, zingeving een andere samenhang krijgen. Op 31 oktober a.s. gaat de LRN21-bijeenkomst ‘Baan jij al je eigen weg?‘ over deze thematiek. Meld u zich aan!

Ai, ai, ai! Gaat het echt zo hard met AI?

Melba Kurman schrijft boeken en artikelen over de invloed van technologie op ons dagelijkse leven en op de economie in het algemeen. Onderwerpen zijn zelfrijdende auto’s, 3D printen en recent ook creativiteit door kunstmatige intelligentie (AI).

Het zal even slikken worden voor hen die adviseren om beroepen te kiezen waarin creativiteit een stevige rol speelt. De snelle ontwikkelingen van creatieve AI raken niet slechts esthetische creativiteit, maar ook het oplossen van complexe problemen. Voorlopig gaan zij die deze AI productief kunnen inzetten daar baat bij hebben, maar door de snelheid en omvangrijkheid van AI-oplossingen zal op termijn het aantal menselijke creatieven minder gevraagd worden. Dan maar focussen op beroepen die empatisch vermogen vergen! Empathie en kunstmatige intelligentie? Of ben je daar ook niet meer zo zeker over? Die 21ste eeuwse vaardigheden die betroffen toch mensen, niet de (ro)bots?

Melba spreekt de hoop uit dat creatieve AI ook snel de grote wereldproblemen kan aanpakken. Wij ook!

Mogelijk kan het Universeel Basis Inkomen, een andere culturele kijk op de rol van werk in ons leven en een meer toekomstbestendig model voor leren iets van die wereldproblemen (deels verwijtbaar aan de technologie) op te lossen.

Wij discussiëren hierover met experts op 31 oktober a.s. tijdens de LRN21-bijeenkomst ’Baan jij al je eigen weg?’. Ben jij er bij?

Over de aanbidding van werk

Andrew Taggart, praktisch filosoof en ondernemer, heeft nagedacht over onze obsessie met werk.

Werk betekent voor velen sociaal contact, zingeving, zelfontplooiing en natuurlijk inkomen, maar ook frustratie, burn out, boring out, submissie en vakantieverlangen. Hij vraagt zich af of wij niet verworden zijn tot slaafse productiviteitsinstrumenten. Een Universeel Basis Inkomen kan ons helpen meer (weer) echt menselijke wezens te worden. Hij vraagt eigenlijk een culturele omwenteling waarbij ook het opleidingenbouwwerk de focus verlegt van beroepsvoorbereiding naar zelfontplooiing.

Mee filosoferen over basisinkomen en leren? Meldt u zich aan voor de LRN21 themabijeenkomst ‘Baan jij al je eigen weg?’ op dinsdag 31 oktober a.s.

Gefeliciteerd met onze 13e plaats!

Het World Economic Forum (WEF) brengt jaarlijks een ranking uit t.a.v. de benutting van menselijk kapitaal.Kampioenen zijn Noorwegen, gevolgd door Finland en Zwitserland. Nederland prijkt op plaats 13. Eh…? Dat zou toch beter moeten kunnen! Het betekent dat 27% van het menselijk kapitaal onderbenut blijft. Dus bij ruim een kwart van de bevolking zijn onvoldoende kennis en vaardigheden ontwikkeld om in aanmerking te komen voor het aanbod uit de arbeidsmarkt.

Bijna zeker kan men stellen dat in onze complexe maatschappij dit gebrek ook een actieve deelname aan de samenleving in de weg staat. Maar het WEF-report richt zich vooral op loonarbeidsparticipatie. Als we – even los van de huidige opleving in de economie en werkgelegenheid – oog hebben voor de technologische ontwikkelingen dan zijn er veel experts die verwachten dat we steeds vaker en hoger opgeleid moeten worden om in aanmerking te komen voor een krimpende vraag naar menselijke loonarbeid. (Inderdaad, robotisering en kunstmatige intelligentie gaan het komende decennium hun impact tonen!). En… is misschien die 27% wel in staat om zich tot gewenst niveau te ontwikkelen? En de zogenaamde ‘shitjobs’ dan? Banen die als dodelijke saai of zinloos ervaren worden. Zijn er alternatieven voor zinvolle tijdsbesteding, voor betekenisvolle taken, voor een harmonischer, eerlijke samenleving waar je als individu je eigen kansen kiest. Zaken waar we eens goed over na moeten denken!

Dat kan! Kom ook naar de LRN21-bijeenkomst ‘Baan jij al je eigen weg?’ op 31 oktober. Daar staat het Universeel Basis Inkomen centraal u ontdekt een onderwijskundig model met een stevige plaats voor creativiteit en laat u inspireren door praktijkvoorbeelden van ‘Self-fulfillment needs’.

The Global Human Capital Report 2017 van het World Economic Forum.
‘Baan jij al je eigen weg? LRN21-bijeenkomst, 31 oktober, School voor de Toekomst, ’s-Hertogenbosch.

Word Chinees!

Tja, de blockchain! De verwachtingen zijn hoog, evenals de twijfels hier en daar! Toch zijn er al heel wat werkende systemen. Natuurlijk kent u al de Bitcoin en Ethereum. Maar wist u dat Circles ingezet kan worden om de ‘financiën’ voor het Universeel Basis Inkomen te regelen, dat Steemit een social mediaplatform (nog beta) is dat u niet bestookt met reclamebagger, maar naar aanleiding van uw posts én omdat er geen centrale serveropslag van een derde partij betrokken bij is en uw data ook niet sneaky voor profilering gebruikt worden? Interessant om eens te verkennen: Wat uitleg en Steemit zelf. Mogelijk ook beter voor uw studenten, vanwege hum impulsieve gedrag op sociale media. (Grrrr Facebook!)

Kijk ook eens naar Arcade city (op Ethereum blockchain) dat probeert taxiplatform Uber de nek om te draaien. Als het allemaal goed gaat werken betekent dit ook het einde van de ecommerce giganten zoals Marktplaats (eBay) Amazon, Bol, AliBaba, enz., want je hebt dan geen ‘tussenpersoon’ meer nodig om goederen te verhandelen. Dus, deze ontwikkelingen moeten een carrièrewaarschuwing zijn voor mensen die in intermediaire (vertrouwens)functies verkeren (ja, ook de notaris en trouwambtenaar komen in de rij van de scharensliep, telefoniste en lantaarnopsteker). Hoe gaan we dit aan onze studenten voorleggen? Zijn deze ontwikkelingen ook al meegenomen in de baankansbijsluiter van uw opleidingen? Of heeft u overal gewezen op een keuzedeelstudie data analyse of kunstmatige intelligentie?

Bedenk wel dat China al voorop loopt met geavanceerde robotica en met de integratie van blockchain en kunstmatige intelligentie. En er zijn heel veel slimme Chinezen! De autonome killerrobot zwijgen we nog even dood!

Baan jij al je eigen weg?

LRN21 Themabijeenkomst op 31 oktober a.s.!

Van de exponentieel groeiende digitalisering worden we ons steeds bewuster. Het grote effect ervan op onze samenleving wordt steeds duidelijker.

We zien banen verdwijnen en fors veranderen. Nieuwe banen vragen om andere vaardigheden en het tempo waarin deze veranderingen zich aandienen neemt sterk toe. Vanwege deze en vele andere onzekerheden is er een groeiende behoefte aan een meer integrale benadering van onze 21e-eeuwse maatschappelijke uitdagingen.

Het is daarom een uitgelezen moment om, in de week-van-het-basisinkomen, aan te kondigen dat het Universeel Basisinkomen (UBI), tijdens onze themabijeenkomst van 31 oktober a.s., centraal zal staan.

Johan Luijendijk zal die dag vanuit het perspectief van het Universeel Basisinkomen met ons kijken naar wat de nabije toekomst vraagt en te bieden heeft in relatie tot ‘het nieuwe leren’ en ontwikkelen.

De resultaten van het onderzoek van Drs. Bob Zadok Blok jr. roepen bijvoorbeeld de vraag bij ons op: Wordt het niet tijd voor een toekomstbestendig educatief model?

Op dezelfde wijze waarop we het Universeel Basisinkomen (‘Basic needs’) kunnen relateren aan de ‘hierarchy of needs’ van Maslow, zullen we met singer/songwriter ‘Cate Kensy’ en Jeroen Persoons van Springest inzoomen op sprekende praktijkvoorbeelden van ‘Self-fulfillment needs’.

Geïnspireerd door onze sprekers gaan we aan het eind van de middag met elkaar in gesprek over hoe basisinkomen en het ‘Skillfullness Education Model’ het onderwijs en de arbeidsmarkt van nu en de toekomst kunnen ondersteunen.

LRN21 verheugt zich op uw komst en die van collega’s/professionele relaties. Aanmelden kan hier.

Gepersonaliseerd leren schaken

Veel scholen proberen zich te profileren door het aanbieden van extra vakken, keuzevakken en programma’s buiten schooltijd. In het basisonderwijs zien wij een veelbelovend programma, waarin harde skills worden getraind via het oeroude schaakspel. Chessity is een digitale lesmethode (volledig online) die kinderen stap voor stap leert schaken op verschillende niveaus met behulp van gamification en gepersonaliseerd leren. Voor de leerkracht betekent dit echter geen (dubbele hoeveelheid) nakijkwerk en er kan al vanaf groep 3 worden gestart. Uiteraard blijft er niets leuker dan een potje schaken tegen elkaar in de klas. Maar wat betreft instructie en inoefening op maat aanbieden, daar kan waarschijnlijk geen schaakinstructeur tegenop!

Nieuwkomers in het onderwijs

Tijdens een vorige LRN21 themabijeenkomst was gastspreekster Myriam Lieskamp (SER-lid) te gast. Zij heeft een boek geschreven met verschillende auteurs over vluchtelingenkinderen in het onderwijs. Centrale vragen in het boek zijn: hoe geven we goed onderwijs aan kinderen van immigranten en bieden we hun op school het startpunt voor een betere toekomst? Meer dan twintig onderwijsexperts beantwoorden deze vragen in dit omkeerboek, vertellen hun visie, en reiken ideeën en adviezen aan met betrekking tot onderwijs aan nieuwkomers.

LRN21 omarmt dit initiatief van harte en vraagt u om eens naar deze publicatie te kijken. De opbrengsten van de verkoop van het boek gaan naar een fonds. Scholen met vluchtelingenkinderen kunnen daar een aanvraag doen voor een activiteit die zij willen doen voor vluchtelingenkinderen. Zij ontvangen maximaal 2000 euro.

UBI: een haalbare utopie?

Sam Altman, de baas van Y Combinator (financierde mede de start van Dropbox en Airbnb) wil graag meedoen met de grote jongens. Hij pleit net als veel andere techgiganten voor invoering van het Universeel Basis Inkomen (UBI). Sterker nog, hij financiert momenteel enkele eigen experimenten op dit terrein. Hij is een van de groeiende groep vermogenden en toekomstdenkers die beseffen dat de mondiale scheefgroei van welvaart veroorzaakt wordt door het geldende sociaal-economische paradigma. Welvaart krijg je door inkomen. Inkomen was voor velen loon in ruil voor arbeid, maar steeds vaker wordt in de waardecreatie menselijke arbeid verdrongen door kapitaal (robots, Ai). Lees bijvoorbeeld econoom en Nobelprijswinnaar Stiglitz er op na.

We zien vandaag de dag ook heel goed waar de lasten neergelegd worden: de economie draait weer op volle toeren, maar lonen blijven achter en kosten van allerlei voorzieningen (bijvoorbeeld energie, gezondheidszorg) stijgen. De werkloosheid lijkt flink teruggedrongen, maar dit beeld is niet zo fraai als je het onbenut verborgen arbeidspotentieel meerekent. Gezaghebbende wetenschappers verwachten een top-effect van robotica en Ai over vijf tot tien jaar. Het zal nieuwe, soms nog onbekende banen of taken opleveren, maar zeker veel minder dan dat er banen door overbodig worden.

Wat gaan we doen? Minder werken, werk gelijkmatig verdelen? En een robotbelasting? Of koppelen we inkomen los van loonarbeid? Gaan we voor het UBI?!

Hoe dan ook, de toekomstige mens zal in een andere, continue veranderende, onzekere wereld leven en hij zal moeten leren creatief, flexibel, proactief zijn plaats in de maatschappij te moeten vervullen. Maar wat of waarvoor of waarom moet je leren? Lees ook eens de bevindingen t.a.v. opleiden voor nog niet-bestaande banen van de professoren Van der Molen en Kirschner, waar overigens her en der kritische geluiden te horen zijn (‘… en als er dan geen of te weinig banen zijn?).

Op dinsdag 31 oktober a.s. duikt LRN21 met u en enkele experts in de mogelijkheden van het UBI en welke kennis en vaardigheden in de toekomst in elk geval van nut kunnen zijn en we stellen u een toekomstbestendig onderwijsmodel voor! Nota bene, van 18- 24 september is de Internationale week van het Universeel Basis Inkomen en u mag dan de officiële aankondiging en het LRN21-programma van 31 oktober verwachten.

Levenlanglerenkrediet

Vanaf 8 juni is het voor iedereen tot 55 jaar mogelijk om zich met het Levenlanglerenkrediet te blijven ontwikkelen. Met ingang van het studiejaar 2017 – 2018 kan iedereen tot 55 jaar die geen recht meer heeft op studiefinanciering het Levenlanglerenkrediet aanvragen. Tegen gunstige voorwaarden kunt u les- of collegegeld lenen voor een opleiding in het mbo of het hoger onderwijs. Terug te betalen in 15 jaar.

Kennelijk is bij/na/om scholing na 55 niet meer nodig of zinvol (of wordt u een terugbetalingsrisico). Maar waarom dan nog ‘pushen’ om langer door te werken (verhoging pensioenleeftijd)?